Oogproblemen bij kinderen
Kijk haar stralen!
Deze schattige foto kreeg ik doorgestuurd van een ouder die op mijn advies met haar dochter een optometrist bezocht.
Soms heb je het niet in de gaten dat je kind oogproblemen heeft
Hoe sneller een oogprobleem wordt opgemerkt, hoe beter. Door er vroeg bij te zijn is de kans groter dat de schade beperkt blijft. Vaak is lastig om een afwijking bij kinderen aan de ogen te ontdekken zonder dat er een test wordt gedaan. Kinderen die slechter zien kunnen dit vaak goed compenseren en verbloemen. Het gebeurt vaak genoeg dat ouders pas achter een sterke afwijking van de ogen komen als er op school of ergens anders een ogentest wordt gedaan. Voor die tijd hebben ouders het soms niet eens in de gaten, dat er oogproblemen zijn bij hun kind. Het is daarom verstandig om ook op jonge leeftijd al regelmatig een ogentest te doen.
Hoe herken je oogproblemen bij een kind?
Bijziendheid, een gebrekkige oogbeweging of problemen bij de coördinatie tussen beide ogen.
- Als een kind bij het lezen of het tekenen een boek of blad op minder dan 20 centimeter afstand houdt van de ogen
- Als een kind bij het lezen of tekenen het hoofd opvallend schuin houdt
- Als een kind het hoofd meebeweegt tijdens het lezen
- Als een kind één oog bedekt tijdens het lezen
Problemen met het scherp stellen of met de samenwerking tussen beide ogen
- Als het een kind niet lukt om zich lange tijd te concentreren
- Als een kind vaak oververmoeid is na een schooldag
- Als een kind te lang over schoolwerk doet waarbij gelezen moet worden
- Als een kind soms dubbel of wazig ziet
Problemen met de oogbeweging
- Als een kind regelmatig kleine woordjes overslaat
- Als een kind zinnen herleest of woorden of regels over slaat zonder het op te merken
- Als een kind tijdens het lezen wijst met de vinger (Dit kan ook door school aangeleerd gedrag zijn)
Problemen met visuele perceptie, ooghandcoórdinatie of onderscheid tussen links en rechts (visuele lateralisatie)
- Als een kind de letters p en q of b en d door elkaar haalt
- Als een kind letters of woorden omkeert
- Als een kind moeilijk op de schrijflijn kan blijven en onregelmatige afstand tussen woorden laat zien
- Als een kind een woord niet herkent dat het net gelezen heeft
- Als een kind een rijtje getallen niet goed onder elkaar kan zetten
- Als een kind moeite heeft om een regel terug te vinden wanneer het zijn blik van het werk voor hem richt naar het schoolbord of wanneer hij iets moet overschrijven
Problemen die wijzen op een visuele stoornis zoals ver- bijziendheid
- Als een kind na het schrijven, lezen of tekenen last van hoofd- of rugpijn heeft
- Als een kind geregeld rode ogen of oogleden heeft
- Als een kind branderige ogen van lezen of tekenen krijgt
- Als een kind zich opvallend vaak in de ogen wrijft
- Als een kind veel met de ogen knippert tijdens het lezen of schrijven
- Als een kind gevoelig is voor fel licht
- Als een kind de ogen geregeld klein knijpt
Problemen met het visualiserend vermogen door te veel moeten concentreren op technisch lezen
- Als een kind tijdens het lezen steeds minder begrijpt wat er gelezen wordt
- Als een kind zich geen voorstelling kan maken over wat er gelezen wordt
- Als een kind niet navertellen wat gelezen is.
Test de ogen van je kind om oogproblemen en eventuele leerproblemen te voorkomen
Het zou eigenlijk een vast ritueel moeten zijn aan het begin van het schooljaar. Net als dat je naar de tandarts gaat om problemen te voorkomen zou dit ook bij ogen moeten. Eén op de vier kinderen heeft oogproblemen en ziet daardoor minder goed. Deze problemen kunnen het gedrag van het kind én de leermogelijkheden beïnvloeden. Maar liefst 80% van de leerstof wordt namelijk via de ogen opgenomen.
Wat zag ik dat mij op het spoor zette van oogproblemen?
Dit meisje gaf regelmatig een goed antwoord dat ze vervolgens ergens opschreef waar het niet moest staan. Stel je eens voor hoe verwarrend het moet zijn om wel een goed antwoord te geven maar het wordt steeds fout gerekend omdat je het op de verkeerde plek hebt gezet. Je vraagt je af hoe het dan wel moet, waarom het maar steeds niet lukt. Een leerkracht blijft het maar uitleggen, maar het lijkt niet te beklijven. En de onzekerheid die dit oproept helpt zeker niet mee. Faalangst ligt op de loer en als je eenmaal blokkeert dan lukt het zeker niet meer. Dit probleem is alleen op te merken door door te vragen en mee te kijken tijdens het werk. Vooral in deze tijd met gepaste afstand een uitdaging.
Een leuke, kindvriendelijke, video waarin een ogentest zit verstopt
Op de website van VisionDirect staat een leuke video waarmee je op een eenvoudige manier kunt zien of een jong kind eventueel ookproblemen heeft. De hoofdrolspeler in de video is de kat Pelzenbob die op reis gaat. De kat maakt allerlei avonturen mee en komt op interessante plaatsen terecht.
In de film zitten maar liefst vier oogtesten verstopt. Samen met je kind kan je de video bekijken en de vragen door je kind laten beantwoorden. Deze test gaat niet alleen om bijziendheid, maar ook om te kijken of je kind last heeft van andere oogafwijkingen. De test bestaat uit een visustest, een rood/ groen test, een kleurenblindheid test of een antigmatische test.
Klik op de link hieronder.
Tijdens het kijken wordt je kind vier keer gevraagd om ergens naar te kijken. Het resultaat van de ogentest kun je direct op de site van VisionDirect vinden.
De video is geen vervanging voor de oorspronkelijke ogentest, maar een manier om op een kindvriendelijke wijze eventuele oogproblemen op te sporen.
Zorgt het gebruik van een tablet voor oogproblemen?
De ontwikkeling van ogen duurt tot de leeftijd van 25 jaar. Vanaf het achtste jaar kan er al een ontwikkeling van bijziendheid zijn. Door veelvuldig gebruik van tablets, telefoons en computers kan bijziendheid worden versterkt. Door vaak en lang op schermpjes te kijken gebruiken kinderen hun ogen vooral voor dichtbij. Hierdoor ontwikkelen de ogen zich sterker dan normaal en kan dit bijziendheid veroorzaken.
Hoe voorkom je deze problemen?
Door kinderen op gezette tijden iets anders te laten doen. Ook kun je ze aanleren om af en toe even in de verte te laten kijken, dat scheelt al een heel stuk. Gamen, lezen of filmpjes kijken met genoeg licht is belangrijk, én natuurlijk ook veel en vaak buitenspelen. Dat is óók voor de ogen heel gezond. Kinderen kijken buiten niet alleen maar dichtbij maar ook verder weg. De ogen worden zo op alle afstanden goed gebruikt en kunnen zich goed ontwikkelen.
Als je merkt dat er iets niet goed is met het zicht van je kind of twijfel je hierover? Bij kinderen jonger dan 8 jaar is het gebruikelijk om via de huisarts of de jeugdgezondheidszorg een verwijzing te krijgen voor een orthoptist . Met oudere kinderen kun je direct langs bij een opticien.
Mijn tip!!!
Laat in geval van twijfel de ogen nakijken!
Baat het niet, schaden doet het ook niet. Ik hoop voor het meisje dat het leren vanaf nu een stuk eenvoudiger wordt.